Notes |
- Gertrude-Olisava (c. 1025[1] – 4 January 1108), princess of Poland, was the daughter of King Mieszko II of Poland and Queen Richeza of Lotharingia, and the great-granddaughter of German Emperor Otto II.
In 1043, Gertrude married Iziaslav I of Kiev, with whom she had two sons: Yaropolk Iziaslavich and Mstislav, and a daughter, Eupraxia, who later married Mieszko Bolesławowic of Piast dynasty, the Prince of Kraków.[2] Often acknowledged as her son,[3] Sviatopolk II of Kiev may have been the son of Izyaslav by a concubine.
Gertrude inherited a medieval illuminated manuscript, known as the Egbert Psalter or Trier Psalter, which had been created in the late 10th century for archbishop Egbert of Trier. She included her prayer book as part of the codex. In the prayer book she prays six times for Yaropolk, unicus filius meus (translated as either "my favourite son" or "my only son").
- Mścisław Iziasławicz (ros. – Мстислав Изяславич; białorus. – Мсціслаў Ізяславіч) – książę nowogrodzki w latach 1054-1067 i połocki w roku 1069, syn Iziasława Jarosławicza i Gertrudy.
Źródła nie podają dokładnej daty rozpoczęcia panowania Mścisława w Nowogrodzie. Przypuszczalnie to rok 1054. Jego ojciec Iziasław Jarosławicz objął rządy w Księstwie Nowogrodzkim po śmierci brata, Włodzimierza, w 1052 roku[1]. W 1054 roku zmarł Jarosław Mądry, książę kijowski, przed śmiercią rozdzielił państwo między synami. Iziasław otrzymał we władanie Kijów[2], a Nowgorod oddał swojemu synowi Mścisławowi[3].
W latach 1065-1066 Mścisław był zmuszony bronić swoje państwo przed najazdami księcia połockiego Wsiesława Czarodzieja. W 1065 roku Wsiesław bez powodzenia oblegał Psków[4]. W 1067 roku, kiedy wyruszył na Nowogród WIelki, Mścisław wyszedł mu naprzeciw. Decydująca bitwa miała miejsce nad rzeką Czerechą pod Pskowem. Książę nowgorodzki poniósł klęskę i był zmuszony do ucieczki do Kijowa[3]. Stolica państwa Mścisława została splądrowana i spalona[5].
W 1068 roku w Kijowie wybuchło powstanie i ojciec Mścisława, Iziasław, zmuszony był uchodzić do Polski. Na tronie kijowskim zasiadł Wsiesław Czarodziej, uwolniony przez spiskowców z więzienia, gdzie był przetrzymywany po przegranej wojnie z Jarosławiczami[6]. W Polsce Iziasław wystarał się o wsparcie militarne. Kiedy powracał, wysłał przed siebie Mścisława, który rozprawił się ze spiskowcami: zabił ich albo oślepił[7].
Po ucieczce Wsiesława z Kijowa i wygnaniu go również z Połocka, Iziasław Jarosławicz osadził Mścisława na tronie połockim, gdzie rządził przez kilka miesięcy do śmierci w 1069 roku[8]
|