Ameland, Friesland, Nederland: Veenkoloniale Genealogieën

Notes:
Ameland is een gemeente in de provincie Friesland, bestaande uit het Nederlandse waddeneiland Ameland. Op 1 januari 2007 telde de gemeente 3.452 inwoners (bron: CBS).

Kernen

In de gemeente Ameland bevinden zich vier dorpen, waarvan alleen de Nederlandse namen worden gebruikt. Op Ameland wordt geen Fries, maar Amelands gesproken, een mengdialect dat verwant is aan het Stadsfries.

Aantal inwoners per woonkern op 1 januari 2004

Ameland is uit het westen gerekend het vierde Nederlandse waddeneiland (streek) en behoort tot de provincie Friesland. Het eiland is onderdeel van de gelijknamige gemeente Ameland.

Ten noorden grenst het aan de Noordzee, en ten zuiden aan de Waddenzee. Ten westen ligt het eiland Terschelling en ten oosten Schiermonnikoog. Rederij Wagenborg onderhoudt een veerdienst tussen Holwerd en Nes.

Ameland bestaat voornamelijk uit zandduinen. Ten oosten van Buren ligt het Oerd, een drassig gebied, waar veel vogels leven, en waar zeewater via een aantal geulen vrijelijk in- en uitstroomt. De totale strandlengte is 27 km en de totale lengte van de fietspaden is 100 km. Hollum is het dorp met het oudste huis van Ameland, gebouwd in 1516.

Het eiland beschikt over een klein vliegveld bij Ballum; Ameland Airport Ballum.

Op Ameland wordt geen Fries, maar Amelands gesproken, een mengdialect dat verwant is aan het Stadsfries.

De vuurtoren is gemaakt in Deventer, in de ijzergieterij van Nering Bögel, zie ook onder ijzeroer.

Geschiedenis

De eerste vermelding van Ameland is van in de 8e eeuw. Het was toen onderhorig aan het graafschap Holland. Dit tot in 1424. Toen verklaarde de Heer van Ameland zich een 'Vrije Heer' (vrijheerschap). Ameland is een eiland geworden door de Watersnood van 1287, toen de waddenzee werd gevormd.

Hoewel Holland, Friesland en de keizer van het Heilige Roomse Rijk deze quasi-onafhankelijke status betwistten, bleef het een vrijheerschap tot de familie, Cammingha, uitstierf in 1708. Daarna werd de Friese stadhouder Johan Willem Friso van Oranje-Nassau Heer van Ameland en na hem, zijn zoon stadhouder van heel Nederland, Stadhouder Willem IV en zijn kleinzoon Stadhouder Willem V.

Pas in de grondwet van 1814 werd het eiland definitief geïntegreerd in Nederland (in de toenmalige provincie Friesland). De koningen en de koninginnen van Nederland handhaven vandaag nog steeds de titel 'Vrijheer van Ameland'.

Van 1871 tot 1872 werd bij het wantij een dam gebouwd tussen Ameland en het vasteland door een maatschappij voor landaanwinning van de Friese eilanden. Door aanslibbing wilde men landbouwgrond creëren. De provincie Friesland en het Nederlandse Rijk betaalden ieder 200.000 gulden. Het was geen succes: de dam bleek niet stormbestendig en in 1882 na zware stormen in de winter 1881/1882 werd besloten de reparatiewerkzaamheden te stoppen. De dam is met eb nog steeds deels te zien. De veerdam bij Holwerd is de damaanzet van deze dam.

Birth

Matches 1 to 17 of 17

	Last Name, Given Name(s)	Birth	Person ID	Tree
1	de Boer, Pier Nannes	09 Dec 1817	I764148	savenije
2	Cammingha, Franscke	05 Mar 1591	I419311	savenije
3	Douwes Dekker, Jan	28 Jun 1816	I191484	savenije
4	Douwes Dekker, Pieter	12 Dec 1812	I191483	savenije
5	van Heeckeren, Frederika Juliana	14 Jan 1816	I137183	savenije
6	van Heeckeren, Johanna Bartara	16 Jun 1817	I137184	savenije
7	Huisman, Jantje Hindriks	1787	I200868	savenije
8	Keizer, Helena Margaretha	15 May 1828	I750648	savenije
9	Keizer, Willem	07 Feb 1827	I750646	savenije
10	Romkes, Geertje	1780	I834162	savenije
11	Roskam, Gerben	1855	I180070	savenije
12	Sparrius, Marten	03 Feb 1840	I527437	savenije
13	Stender, Jantje Pieters	1789	I150489	savenije
14	Stuut, Eduard Jans	29 Jan 1837	I502021	savenije
15	Visser, Rienk	29 Aug 1845	I278990	savenije
16	Wiebenga, Cornelis	18 Sep 1857	I734397	savenije
17	Wiebenga, Jan Gerco	1835	I734414	savenije

Christening

Matches 1 to 1 of 1

	Last Name, Given Name(s)	Christening	Person ID	Tree
1	Stender, Jantje Pieters	30 Jan 1789	I150489	savenije

Death

Matches 1 to 5 of 5

	Last Name, Given Name(s)	Death	Person ID	Tree
1	van Heeckeren, Robbert Jacob Dirk Walraven	29 Jan 1837	I137163	savenije
2	Kruizenga, Daniel	17 Apr 1939	I424749	savenije
3	Mosterman, Cornelis Leenderts	08 Apr 1853	I584971	savenije
4	Schrage, Egbert Jakobs	22 Aug 1857	I207018	savenije
5	Westra, Sijbren	23 Aug 1939	I515618	savenije

Death registration

Matches 1 to 1 of 1

	Last Name, Given Name(s)	Death registration	Person ID	Tree
1	Zwart, Minne Hendriks	27 Dec 1811	I717424	savenije

Marriage

Matches 1 to 10 of 10

	Family	Marriage	Family ID	Tree
1	Boer / Boer	08 Nov 1844	F110426	savenije
2	Bruijn / Visser	08 May 1822	F36938	savenije
3	Feisser / Heeckeren	07 Nov 1830	F55500	savenije
4	Mosterman / Brouwer	02 May 1820	F225947	savenije
5	Mosterman / Scheltema	24 Nov 1859	F225946	savenije
6	Sorgdrager / Snoek	27 Jul 1828	F277650	savenije
7	Tromp / Tremper	08 Sep 1839	F12889	savenije
8	Visser / Boer	25 Mar 1874	F110420	savenije
9	Wiebenga / Sipkes	29 May 1831	F277704	savenije
10	Wijga / Haanen	05 Aug 1849	F258662	savenije