Op 9 december 2005 werden postuum haar status en die van Charlotte Benkner als oudste mens ter wereld ingetrokken, plus die van de nog steeds in leven zijnde Elizabeth Bolden, toen María Esther de Capovilla uit Ecuador, geboren op 14 september 1889 en overleden op 27 augustus 2006, erkend werd als oudste levende mens.
Levensverhaal
Hendrikje van Andel-Schipper werd geboren in Kloosterveen. Omdat ze veel te vroeg geboren werd en daardoor veel te licht was (drie pond en een ons bij de geboorte), werd er aanvankelijk voor haar leven gevreesd. Dankzij de zorg van haar grootmoeder, die haar vier weken lang dag en nacht verzorgde, overleefde ze deze periode. Ook tijdens haar jeugd was haar gezondheid broos. Op haar eerste schooldag op vijfjarige leeftijd werd ze meteen ziek, waarna ze op doktersadvies van school werd gehaald. Van haar vader, die hoofd was van de Openbare Lagere School in Bovensmilde, leerde ze thuis lezen en schrijven. Vanaf haar achttiende jaar werd ze handwerkjuffrouw op diezelfde school.
Mevrouw Van Andel woonde tot haar 47ste jaar bij haar ouders thuis; eerst in Smilde en later in Den Haag. Op haar 46ste leerde ze haar latere echtgenoot Dick van Andel kennen, een gescheiden man die werkzaam was op het belastingkantoor van Amsterdam. Op haar 47ste verliet zij het ouderlijk huis en verhuisde zij naar Amsterdam. Twee jaar later trouwde ze daar met Dick van Andel.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog verhuisde ze met haar man naar Hoogeveen om de ellende in Amsterdam te ontvluchten. Sinds die tijd heeft ze altijd in Hoogeveen gewoond. In 1959 overleed haar echtgenoot daar aan slokdarmkanker.
Tot haar 106de jaar woonde mw. Van Andel zelfstandig. Sindsdien woonde ze in het verzorgingshuis 'De Westerkim'. Ze was nog altijd goed bij de pinken en gevat, alleen gingen haar gehoor en gezichtsvermogen de laatste jaren achteruit. Ook werd ze steeds slechter ter been. Hierdoor kon ze overdag niet veel meer doen; op het laatst zat ze dan ook in een gemotoriseerde rolstoel.
Op 29 juni 2005 vierde mevrouw Van Andel haar 115de verjaardag. Ze kreeg toen bezoek van onder anderen Prinses Laurentien, de burgemeester van Hoogeveen en een delegatie van Ajax. De prinses kwam haar namens de koningin feliciteren. De gemeente vroeg iedereen in Hoogeveen de vlag uit te hangen.
Overlijden
Mevrouw Hendrikje ('Henny') van Andel-Schipper overleed op dinsdag 30 augustus 2005 om 02.20 uur. Ze was op dat moment 115 jaar en twee maanden oud. Volgens directeur Beijering van het verzorgingshuis "Westerkim", waar ze woonde, is ze rustig ingeslapen. Een verpleegkundige was bij haar. De laatste week nam haar kracht af. Haar lichaam was op, aldus de directeur. Ze had hem kort daarvoor nog verteld dat ze het heel fijn had gevonden de oudste mens ter wereld te zijn geweest, en dat ze terugkeek op een heel fijn leven.
Mevrouw Van Andel-Schipper had haar lichaam ter beschikking gesteld aan de medische wetenschap (wat ze 30 jaar geleden al aangekondigd had). Een uur na haar overlijden werd het reeds overgebracht naar de Rijksuniversiteit Groningen. Om bloedstolling te voorkomen werd het bloed uit haar lichaam vervangen door een speciale conservatie-vloeistof. In de komende maanden zullen voor dit onderzoek de organen uit het lichaam worden gehaald. Wetenschappers hopen hiermee aan te tonen dat haar hersenen geen sporen van Alzheimer of Parkinson bevatten. Hiermee zou voor het eerst kunnen worden vastgesteld dat dit echte ziekten zijn, en dus geen ouderdomsverschijnselen.
Op 2 september 2005 werd door wetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen bekend gemaakt dat mevrouw Van Andel niet was overleden aan ouderdomsverschijnselen, maar aan maagkanker. In haar maag werd namelijk een tumor aangetroffen die zo groot was dat ze zelfs bij tijdige ontdekking ervan hoe dan ook daardoor gestorven zou zijn. Bekendmaking van deze gegevens leidde toen tot enige commotie gezien de privacygevoelige informatie.
Hoogleraar Gert Holstege, verbonden aan het Universitair Medisch Centrum in Groningen (UMCG), leidde het onderzoek.
Holstege deed nog meer onderzoek en kwam tot een aantal opmerkelijke bevindingen. Deze werden in januari 2007 gepubliceerd. Zo werd geconstateerd dat Hendrikje van Andel-Schipper nog een brein had dat overeenkwam met dat van een 60 tot 70-jarige. Ze had nauwelijks aderverkalking en de bloedvaten in haar hersenen waren niet beschadigd. Tot dusver werd verondersteld dat de conditie van de hersenen met de jaren achteruitgaat. Dat blijkt dus beperkt het geval. De bekendmaking van het onderzoek door Holstege leidde tot wrijving met het UMCG. Volgens het UMCG had Holstege met deze uitlatingen de privacy van Van Andel-Schipper geschonden. Volgens Holstege had Van Andel-Schipper al voor haar overlijden toestemming gegeven voor autopsie-onderzoek en was daar nooit een geheim van gemaakt.
Trivia
- Henny van Andel-Schipper was een grote fan van voetbalvereniging Ajax sinds ze ruim tachtig jaar geleden een voetbalwedstrijd van Ajax (tegen 't Gooi) bezocht. Elke zondag van het voetbalseizoen luisterde ze naar Langs de Lijn om op de hoogte te blijven van de prestaties van Ajax. Elk jaar met haar verjaardag ontving ze ook een bloemetje van de Ajax-selectie.
Mevrouw Van Andel was ook erg oranjegezind. Als kind vierde ze de inhuldiging van koningin Wilhelmina, een dag die ze zich tot haar dood kon herinneren. In 2002 bracht ze nog zelf een bezoek aan koningin Beatrix in paleis Huis ten Bosch omdat het bezoek van de koningin aan Hoogeveen op Koninginnedag 2001 op het laatste moment afgelast werd vanwege de MKZ-crisis. Later dat jaar bezocht de koningin alsnog Hoogeveen, waarbij Henny van Andel-Schipper haar andermaal ontmoette.
In de laatste jaren van haar leven was mevrouw Van Andel de enige Nederlandse die vanaf de invoering van de AOW deze uitkering had ontvangen.